Bir bayanın çalışması caiz midir, değil midir? Caiz ise hangi koşullarda caizdir? hadi gelin hep birlikte öğrenelim.
Özetle : Bir bayanın çalışmasının caiz olup olmadığı, içinde bulunduğu duruma göre değişir. Yani bireyin kişisel durumu ve çalışma koşulları uyuyor ise caiz, uymuyor ise caiz değildir.
Şimdi de meseleyi biraz daha açalım:
1. Eşinin veya evli değil ise anne-babanın rızasının olması
Bir bayanın evlenene kadar geçim sorumluluğu anne-babasına aittir. Evlendikten sonra ise bu sorumluluk kocasına geçer. Kocası veya anne-babası çalışmasına müsaade ediyor ise çalışması caiz, müsaade etmiyor ise caiz değildir.
Ana-babasına asi olan cennete giremez. (Nesai)
İzinsiz evden çıkan kadına, kocası razı oluncaya kadar, güneşin ve ayın doğduğu her şey lanet eder. (Deylemi)
2. Tesettürü, namazı ve orucunu engellemeyecek bir iş olmalı
Bir bayan çalıştığı ortamda tesettürünü muhafaza ediyorsa, namazını ihmal etmiyorsa, orucunu tutmasına engel olmuyorsa çalışabilir, engel oluyorsa çalışması uygun olmaz hatta günah olur. Çünkü Müslüman bayanın tesettürlü olması, namaz kılması, oruç tutması farzdır bunların yapılmıyor olması günahtır.
Bir hadis-i şerifte buyruluyor ki:
Kadın, beş vakit namazı kılar, orucunu tutar, kendini yabancılardan korur ve kocasına muti olursa, Cennete girer. (İbni Habban)
3. Halvet halinde bulunmamak
Bayanın çalıştığı ortamda halvet olmaması yani bir erkek ile kapalı bir yerde başbaşa kalmaması gerekir; çünkü bu haramdır.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Bir erkekle bir kadın yalnız kalınca, aralarına şeytan girer. Yabancı bir kadınla sıkışık durmak, üstü pis bir hınzırla sıkışık durmaktan daha kötüdür. (Taberani)
4. Erkekler ile münasebetinde sınırlı olacaksa
Bir bayanın erkeklerle tokalaşması, samimi olması, laubali olması caiz değildir.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Bir erkeğin başına demir bir şişin batması, namahrem bir kadına dokunmasından daha hafif kalır. (Taberani, Beyheki)
Ey kadınlar, ancak mahreminiz olan erkeklerle konuşun, mahreminiz olmayanlarla konuşmayın! (Ramuz 469, İbni Said)
5. Asıl görevi olan; eşini, evini, çocuklarını ihmal etmeyecekse
Şu bir gerçektir ki bayanın yeri evidir. Allah, kadını evde çalışmasına uygun fıtratta, erkeği de dışarıda çalışmasına uygun fıtratta yaratmıştır. Bir bayanın en önemli ve aslî görevi; kocasına eş olmak, çocuklarına anne olmak, evini idare edebilmektir. Eğer çalışmak aslî görevini ihmal ettiriyor ise çalışması caiz değildir.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Kadının Rabbine en yakın olduğu yer, evinin iç kısmıdır. Kadının, evinin avlusunda kıldığı namaz mescitte kıldığı namazdan daha faziletlidir. Evinde kıldığı namaz avluda kıldığı namazdan; evin iç kısmında kıldığı namaz evinin açık yerinde kıldığı namazdan daha faziletlidir. (Ebu Davud, Salat, 53; Zebidi, Ithaf, 6/230)
6. Kazancının helal olmasına dikkat edecekse
Bir bayan (erkekler için de geçerlidir) çalıştığı yerde helal kazanmaya bakmalıdır. Eğer kazancına haram bulaşırsa o paranın kendisine de ailesine de hayrının dokunmayacağını bilmeli ve Allahın haram yemeyi yasakladığını da bilmelidir.
Allah buyuruyor ki:
Onlardan çoğunun günahta, düşmanlıkta, haram yemede birbirleriyle yarıştıklarını görürsün. Yapmakta oldukları şey ne kötüdür! (Maide Suresi; 62.
Özetle : Bir bayanın çalışmasının caiz olup olmadığı, içinde bulunduğu duruma göre değişir. Yani bireyin kişisel durumu ve çalışma koşulları uyuyor ise caiz, uymuyor ise caiz değildir.
Şimdi de meseleyi biraz daha açalım:
1. Eşinin veya evli değil ise anne-babanın rızasının olması
Bir bayanın evlenene kadar geçim sorumluluğu anne-babasına aittir. Evlendikten sonra ise bu sorumluluk kocasına geçer. Kocası veya anne-babası çalışmasına müsaade ediyor ise çalışması caiz, müsaade etmiyor ise caiz değildir.
Ana-babasına asi olan cennete giremez. (Nesai)
İzinsiz evden çıkan kadına, kocası razı oluncaya kadar, güneşin ve ayın doğduğu her şey lanet eder. (Deylemi)
2. Tesettürü, namazı ve orucunu engellemeyecek bir iş olmalı
Bir bayan çalıştığı ortamda tesettürünü muhafaza ediyorsa, namazını ihmal etmiyorsa, orucunu tutmasına engel olmuyorsa çalışabilir, engel oluyorsa çalışması uygun olmaz hatta günah olur. Çünkü Müslüman bayanın tesettürlü olması, namaz kılması, oruç tutması farzdır bunların yapılmıyor olması günahtır.
Bir hadis-i şerifte buyruluyor ki:
Kadın, beş vakit namazı kılar, orucunu tutar, kendini yabancılardan korur ve kocasına muti olursa, Cennete girer. (İbni Habban)
3. Halvet halinde bulunmamak
Bayanın çalıştığı ortamda halvet olmaması yani bir erkek ile kapalı bir yerde başbaşa kalmaması gerekir; çünkü bu haramdır.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Bir erkekle bir kadın yalnız kalınca, aralarına şeytan girer. Yabancı bir kadınla sıkışık durmak, üstü pis bir hınzırla sıkışık durmaktan daha kötüdür. (Taberani)
4. Erkekler ile münasebetinde sınırlı olacaksa
Bir bayanın erkeklerle tokalaşması, samimi olması, laubali olması caiz değildir.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Bir erkeğin başına demir bir şişin batması, namahrem bir kadına dokunmasından daha hafif kalır. (Taberani, Beyheki)
Ey kadınlar, ancak mahreminiz olan erkeklerle konuşun, mahreminiz olmayanlarla konuşmayın! (Ramuz 469, İbni Said)
5. Asıl görevi olan; eşini, evini, çocuklarını ihmal etmeyecekse
Şu bir gerçektir ki bayanın yeri evidir. Allah, kadını evde çalışmasına uygun fıtratta, erkeği de dışarıda çalışmasına uygun fıtratta yaratmıştır. Bir bayanın en önemli ve aslî görevi; kocasına eş olmak, çocuklarına anne olmak, evini idare edebilmektir. Eğer çalışmak aslî görevini ihmal ettiriyor ise çalışması caiz değildir.
Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) buyuruyor ki:
Kadının Rabbine en yakın olduğu yer, evinin iç kısmıdır. Kadının, evinin avlusunda kıldığı namaz mescitte kıldığı namazdan daha faziletlidir. Evinde kıldığı namaz avluda kıldığı namazdan; evin iç kısmında kıldığı namaz evinin açık yerinde kıldığı namazdan daha faziletlidir. (Ebu Davud, Salat, 53; Zebidi, Ithaf, 6/230)
6. Kazancının helal olmasına dikkat edecekse
Bir bayan (erkekler için de geçerlidir) çalıştığı yerde helal kazanmaya bakmalıdır. Eğer kazancına haram bulaşırsa o paranın kendisine de ailesine de hayrının dokunmayacağını bilmeli ve Allahın haram yemeyi yasakladığını da bilmelidir.
Allah buyuruyor ki:
Onlardan çoğunun günahta, düşmanlıkta, haram yemede birbirleriyle yarıştıklarını görürsün. Yapmakta oldukları şey ne kötüdür! (Maide Suresi; 62.