Tavşanlar, sevgiye karşılık veren, çok sevimli, popüler evcil hayvanlardır.
Ailenin bir parçası olmayı bilirler, ancak hassas hayvanlar olduklarından, küçük çocuklara değil, daha çok gençlere ve yetişkinlere uygun dostlardır. Tavşanlar, doğuştan sosyal, çift yaşamayı seven hayvanlardır. Çeşitli tavşan ırkları olduğu gibi, çok eğlendirici ve arkadaş canlısı melez türleri de vardır. Uzun tüylü tavşanlar, daha hızlı kirlendiklerinden, günlük temizlik gerektirirler.
Tavşanlar içeride ya da dışarıda yaşayabilirler, ancak onları evde tutmayı tercih edenlerin, güvenliklerini sağlamak için ekstra özen göstermeleri, örneğin açıkta duran bütün elektrik kabloları ortadan kaldırılmalı, zehirli olabilecek ev bitkileri bulundurulmamalıdır. Tavşanların doğal davranışlarını sergileyebilmeleri sağlıkları açısından çok önemlidir. Bu nedenle de, rahatça hoplayıp oynayabilecekleri bir yerde tutulmaları gerekir. On yıldan uzun bir ömürleri olduğundan, tavşanların bakımı için yeterli zaman, para, mekan ve bilgi sahibi olunup olunulmadığı dikkatlice düşünülmelidir.
Tavşan Alırken
Tavşan almak için en uygun zaman, yaklaşık altı ila sekiz haftalıkken, sütten kesildikleri zamandır. Bir tavşan asla başka bir hayvanla aynı yere konulmamalıdır. Hayvanlar, aynı dili konuşmazlar ve genellikle bir tavşan başka bir hayvanda (örneğin bir hamsterde) ciddi yaralanmalara neden olabilir. Bazı evcil hayvan dükkanları, onları aynı kafeste bulundurabilir. Gene de bu kurala dikkat edilmelidir.
Bahçe Ve Barınak
Bahçede tutulan tavşanlar, küçük de olsalar büyük de, minimum kulübe boyutları, 90 santimetre yüksekliğinde, 183 santime 90 santim taban ölçülerinde olmalıdır. Tavşanlar için en iyi yaşama alanı seçeneği de, rahatça koşabilecekleri, çitle çevrili geniş bir toprak alandır. Tavşanlar çok küçük olan, dar alanlarda tutulurlarsa, genellikle kötü huylu hale gelirler. Bunun nedeni, iskelet ağrıları çekmeleridir. Tavşanların bu tür davranış değişikliklerinde, yaşam alanları gözden geçirilmeli ve veteriner tavsiyesi alınmalıdır. Kulübe ve gezinti alanının, doğrudan gelen güneş ışığından, güçlü rüzgarlardan ve yağmurdan korunmuş, gölgeli bir yerde bulunması önemlidir. Bahçe tavşanlarına kış aylarında daha fazla koruma sağlanmalıdır. Ayrıca, yırtıcı kuş, kedi ve köpek saldırılarına karşı da tedbirli olunmalıdır.
Yatak Tipi
Tavşanlar için en iyi yatak tipi, temiz, torbalanmış samandır. Tavşan yatakları günlük olarak kontrol edilmeli ve kirli ise atılmalıdır. Sıcak havalarda özel bir dikkat gösterilmelidir. Çünkü sinekler, yumurtalarını bırakabilirler ve çıkan kurtçuklar tavşanların tüylerine ve kulak gibi vücut boşluklarına yerleşebilir. Bu, tavşanlar için potansiyel olarak ölümcül olabilir ve sinek vurgunu olarak bilinir.
Tuvalet Eğitimi
Bir tavşanın tuvalet terbiyesi çok kolaydır. Tuvalet olarak hangi köşeyi kullanmayı tercih ettiğini anladıktan sonra, o yere tavşanın rahatça kullanabileceği, gerekli büyüklükte bir atık tepsisi yerleştirmek yeterlidir.
Sağlıklı Beslenme
Saman tavşanların diyetinin temelini oluşturur. Bu temele birkaç taze sebze de eklenmesi yararlıdır. Tahıl esaslı diyetlerin (müsli-tipi) şekerinin yüksek ve minerallerinin düşük olduğu unutulmamalı ve bu nedenle tavşanlara verilmemelidir. Tavşanların, saman dışında, severek yiyecekleri en iyi ek besinler havuç, ıspanak, su teresi, brokoli, kereviz, elma ve karahindiba yapraklarıdır. Tavşanlara yeni kesilmiş çimen yedirilmemelidir. Bu ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. İçme suları her zaman temiz olmalı ve her gün değiştirilmelidir.
Sağlık Kontrolü Ve Aşılar
Sağlıklı bir tavşan uyanık ve canlıdır. Tavşanın görünüm veya davranışlardaki değişikliklere dikkat edilmelidir. Kötü sağlık belirtileri arasında, kulaklarının içinde pullu lekeler, göz ya da burun akıntısı, şişlikler veya ishal vardır. Tavşanların ön ve arka dişleri, özellikle belirgin bir sebep olmaksızın kilo vermeye başladıklarında düzenli olarak kontrol edilmelidir. Tavşanlarda diş problemleri yaygındır. Tüm tavşanlar, potansiyel olarak ölümcül hastalıklara, miksomatoza ve viral hemorajik hastalığa (VHD) karşı düzenli olarak aşılanmalıdır. Aşılar, evcil hayvanların sağlıklı kalmasının temel koşuludur. Bunun ne sıklıkla yapılması gerektiğine karar verecek olan veterinerlerdir. Tavşanların hastalık ve davranış sorunları riskini azalttığı için kısırlaştırılmaları yararlıdır.
Parazitler
Tavşanları etkileyebilecek çeşitli parazitler vardır, fakat en önemlisi, sinir sistemini enfekte eden mikroskobik bir organizma olan E. kunikulidir. Enfeksiyon idrarla yayılmaktadır ve tavşanlar idrarın değdiği besinleri yediklerinde bulaşır. Enfekte olan tavşanların hepsi herhangi bir ciddi belirti göstermeyebilir. Bazılarında göz sorunları oluşur ya da ayakları üzerinde duramaz hale gelirler. Teşhis ancak kan testleri ile konulabilir.
Yalnızlık
Vahşi doğada, tavşanlar büyük gruplar halinde yaşarlar. Ve yalnız yaşamaları pek mümkün değildir, açıkçası uzun süre yaşayamazlar. En doğru seçenek, uyumlu bir çift veya birkaç tavşan sahibi olunmasıdır. Aralarında istenmeyen potansiyel kavgaları önlemek için kısırlaştırılmaları düşünülebilir.
Kaynakça:
Marinell Harriman, House Rabbit Handbook: How to Live with an Urban Rabbit, Drollery Press, (2013).
Virginia Parker Guidry, Rabbits: The Key to Understanding Your Rabbit, Lumina Media.
-bilgiustam.com
Yazar: Oben Güney Saraçoğlu
