Kader bizzat kuranın açık ifadeleriyle sabit olan bir iman meselesidir..
Kader: Allahın, olacak her şeyin ne zaman ve ne şekilde olacağını, ilmi ezelisi ile bilmesi, tesbit ve tayin etmesidir.
Kaza: Ezelde takdir edilen şeylerin zamanı gelince, Allah tarafından meydana getirilmesi.
Kader bir takım kimselerin iddia ettiği gibi sonradan uydurulan, siyasi emeller için kullanılan bir olgu değildir. Bilakis Kuran ile sabittir.
Kuran ve Sünnete bağlı olanlar her hayır ve şerrin Allahın kaza ve kaderi ile meydana geldiğine, Allahın dilediği her şeyi yaptığına kesin olarak inanırlar. Herşey Onun iradesi iledir. Hiçbir şey Onun meşiyet (dilemesi) ve tedbiri dışına çıkamaz. O, olmuş ve olacak herşeyi ezelden beri bilir. Ezeli ilminin hikmetine uygun olarak meydana gelecek bütün kainat için miktarlar tayin etmiş, kullarının hallerini, rızıklarını, ecellerini, amellerini ve daha başka diğer hallerini bilmiştir.
Kadere İman Özetle;
Ebede kadar meydana gelecek olan her şeye dair, Allahın ezeli bilgisi ile kalemin bunları yazdığına inanmaktır. Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor:
Bu önce geçenlerde Allahın geçerli kıldığı sünneti (işidir-adeti) dir. Allahın emri mutlaka yerini bulan bir kaderdir.(Ahzab 38)
Çünkü biz herşeyi bir takdir ile yarattık.(Kamer 49)
Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem)de şöyle buyurmuştur:
Bir kimse kadere, hayrı ve şerri ile Allahtan geldiğine iman etmedikçe, kendisine gelip isabet eden bir şeyin gelip çatmamasının imkânsız olduğunu ve kendisini gelip bulmayan bir şeyin kendisine isabet etmesinin de imkânsız olduğunu kesinlikle bilmedikçe hiç bir kul iman etmiş olamaz.(Sahihu Süneni-Tirmizi)
Kadere iman ancak 4 husus ile tamam olur. Bu hususlar kader meselesini anlamanın yoludur.
BİRİNCİ MERTEBE: İLİM
Yüce Allahın olmuş ve olacak, olmamış şeyler eğer olacak olsa nasıl olacaklarını, geneliyle ve bütün incelikleriyle bildiğine iman etmektir. O, kulların neler yapacaklarını, onları yaratmadan önce bildiği gibi, onların rızıklarının, ecellerinin, amellerinin, hareket ya da hareketsizliklerinin inceliklerini de bilendir. Onlardan kimin mutlu, kimin bedbaht olduğunu da bilendir. Yüce Allah:
Şüphesiz Allah, herşeyi bilendir.(Tevbe 115) buyurmaktadır.
İKİNCİ MERTEBE: YAZMAK
Bu da; Yüce Allahın, mahlûkatın kaderi ile ilgili olarak ezelden bildiğini Levh-i Mahfuzda yazmış olduğuna iman etmektir. Levh-i Mahfuz ise hiçbir şeyin eksik bırakılmaksızın tamamıyla yazıldığı kitabtır. Meydana gelmiş, gelecek ve kıyamet gününe kadar olacak herşey yüce Allah nezdinde Ümmül-kitabta yazılmıştır.
Biz herşeyi İmam-ı Mübinde (önder kitabta) tesbit etmişizdir.(Yasin 12)
Peygamber Efendimizde şöyle buyurmuştur:
Allahın ilk yarattığı şey kalemdir. Ona yaz diye buyurdu. O, ne yazayım? Diye sorunca, kaderi yaz, olanı ve ebediyete kadar olacak olanı yaz diye emir buyurdu.(Tirmizi)
ÜÇÜNCÜ MERTEBE:: İRADE VE MEŞİAT (DİLEMEK)
Yani bu kâinatta meydana gelen her bir şey rahmet ve hikmet özellikleri ile Allahın irade ve meşieti ile meydana gelir. Nitekim Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
Âlemlerin Rabbi olan Allah dilemedikçe de siz dileyemezsiniz.(Tekvir 29)
DÖRDÜNCÜ MERTEBE: YARATMAK
Yüce Allahın herşeyi yaratıcısı olduğuna inanmaktır. Ondan başka bir yaratıcı, Onun dışında bir Rab yoktur. Onun dışında her ne varsa O, yaratılmıştır.
Herşeyi yaratıp onu inceden inceye takdir ve tayin etmiştir.(Furkan 2)
Böylelikle kader ve kazaya iman etmemiz istenmiştir. Yüce Mevlamız tüm olacakları ezeli ilmi ile bilmiştir. Bu kaderdir. Sonra bu yazılanlar sırası geldikçe olmaktadır. Bu da kazadır.
!!! Bazı insanlar kaderimde var diyerek günah işlemektedirler. Bu sapıklıktır. Kader olacak olanların yazılmasıdır, kişinin günaha zorlanması değil.
Kader: Allahın, olacak her şeyin ne zaman ve ne şekilde olacağını, ilmi ezelisi ile bilmesi, tesbit ve tayin etmesidir.
Kaza: Ezelde takdir edilen şeylerin zamanı gelince, Allah tarafından meydana getirilmesi.
Kader bir takım kimselerin iddia ettiği gibi sonradan uydurulan, siyasi emeller için kullanılan bir olgu değildir. Bilakis Kuran ile sabittir.
Kuran ve Sünnete bağlı olanlar her hayır ve şerrin Allahın kaza ve kaderi ile meydana geldiğine, Allahın dilediği her şeyi yaptığına kesin olarak inanırlar. Herşey Onun iradesi iledir. Hiçbir şey Onun meşiyet (dilemesi) ve tedbiri dışına çıkamaz. O, olmuş ve olacak herşeyi ezelden beri bilir. Ezeli ilminin hikmetine uygun olarak meydana gelecek bütün kainat için miktarlar tayin etmiş, kullarının hallerini, rızıklarını, ecellerini, amellerini ve daha başka diğer hallerini bilmiştir.
Kadere İman Özetle;
Ebede kadar meydana gelecek olan her şeye dair, Allahın ezeli bilgisi ile kalemin bunları yazdığına inanmaktır. Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor:
Bu önce geçenlerde Allahın geçerli kıldığı sünneti (işidir-adeti) dir. Allahın emri mutlaka yerini bulan bir kaderdir.(Ahzab 38)
Çünkü biz herşeyi bir takdir ile yarattık.(Kamer 49)
Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem)de şöyle buyurmuştur:
Bir kimse kadere, hayrı ve şerri ile Allahtan geldiğine iman etmedikçe, kendisine gelip isabet eden bir şeyin gelip çatmamasının imkânsız olduğunu ve kendisini gelip bulmayan bir şeyin kendisine isabet etmesinin de imkânsız olduğunu kesinlikle bilmedikçe hiç bir kul iman etmiş olamaz.(Sahihu Süneni-Tirmizi)
Kadere iman ancak 4 husus ile tamam olur. Bu hususlar kader meselesini anlamanın yoludur.
BİRİNCİ MERTEBE: İLİM
Yüce Allahın olmuş ve olacak, olmamış şeyler eğer olacak olsa nasıl olacaklarını, geneliyle ve bütün incelikleriyle bildiğine iman etmektir. O, kulların neler yapacaklarını, onları yaratmadan önce bildiği gibi, onların rızıklarının, ecellerinin, amellerinin, hareket ya da hareketsizliklerinin inceliklerini de bilendir. Onlardan kimin mutlu, kimin bedbaht olduğunu da bilendir. Yüce Allah:
Şüphesiz Allah, herşeyi bilendir.(Tevbe 115) buyurmaktadır.
İKİNCİ MERTEBE: YAZMAK
Bu da; Yüce Allahın, mahlûkatın kaderi ile ilgili olarak ezelden bildiğini Levh-i Mahfuzda yazmış olduğuna iman etmektir. Levh-i Mahfuz ise hiçbir şeyin eksik bırakılmaksızın tamamıyla yazıldığı kitabtır. Meydana gelmiş, gelecek ve kıyamet gününe kadar olacak herşey yüce Allah nezdinde Ümmül-kitabta yazılmıştır.
Biz herşeyi İmam-ı Mübinde (önder kitabta) tesbit etmişizdir.(Yasin 12)
Peygamber Efendimizde şöyle buyurmuştur:
Allahın ilk yarattığı şey kalemdir. Ona yaz diye buyurdu. O, ne yazayım? Diye sorunca, kaderi yaz, olanı ve ebediyete kadar olacak olanı yaz diye emir buyurdu.(Tirmizi)
ÜÇÜNCÜ MERTEBE:: İRADE VE MEŞİAT (DİLEMEK)
Yani bu kâinatta meydana gelen her bir şey rahmet ve hikmet özellikleri ile Allahın irade ve meşieti ile meydana gelir. Nitekim Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
Âlemlerin Rabbi olan Allah dilemedikçe de siz dileyemezsiniz.(Tekvir 29)
DÖRDÜNCÜ MERTEBE: YARATMAK
Yüce Allahın herşeyi yaratıcısı olduğuna inanmaktır. Ondan başka bir yaratıcı, Onun dışında bir Rab yoktur. Onun dışında her ne varsa O, yaratılmıştır.
Herşeyi yaratıp onu inceden inceye takdir ve tayin etmiştir.(Furkan 2)
Böylelikle kader ve kazaya iman etmemiz istenmiştir. Yüce Mevlamız tüm olacakları ezeli ilmi ile bilmiştir. Bu kaderdir. Sonra bu yazılanlar sırası geldikçe olmaktadır. Bu da kazadır.
!!! Bazı insanlar kaderimde var diyerek günah işlemektedirler. Bu sapıklıktır. Kader olacak olanların yazılmasıdır, kişinin günaha zorlanması değil.