AYDIN OGULLARI BEYLİGİ
Aydinogullari, Türkiye Selcuklu Devleti´nin cökmesi ve dagilmasiyla başlayan dönemde, XIV. yüzyil başlarinda Güneybati Anadolu´da Aydin ve cevresinde kurulmuş ve döneminde hayli etkili olmuş bir Türk beyligidir. Beylik Germiyanogullari Beyligi ordusu subaşisi Aydinoglu Mehmed Bey tarafindan kurulmuştur.
Kuruluş ve Genişleme Devri : Mübarizeddin Mehmed bey (707-734/1307-1334)
XIV. asrin başinda Bizans İmparatorlugu´nun topraklarini ele gecirmeye calişan Türkmen beylerinden Karesi Bey Canakkale taraflarini, Saruhan Bey Alaşehir´in batisindan İzmir´e kadar olan sahayi, Menteşe Bey´in damadi Sasa Bey, bölgedeki fetihleri sirasinda, Germiyanogullari Beyligi´nin bati seferlerini yürüten Aydinoglu Mehmed Bey´den yardim istemişti. Fakat bir süre sonra bölgenin fethinde önemli rol oynayan Mehmed Bey ile Sasa Bey´in aralari acilinca, Sasa Bey bölgedeki düşman güclerle işbirligi yaparak Aydinoglu Mehmed Bey´e karşi cikti.
1307 yilinda iki Türkmen beyi arasinda yapilan savaşi Mehmed Bey kazandi. Sasa Bey bu savaş sirasinda öldürüldü. Sasa Bey´in elindeki Tire, Ayasulug/Selcuk ve Birgi´yi ele geciren Mehmed Bey, 1308 yilinda Birgi´yi kendisine merkez secerek beyligini ilan etti.
XIV. yüzyilin başlarindaki Türkiye hakkinda bilgi veren el-Ömeri, Mesaliku´l-Ebsar ismini taşiyan meşhur eserinde, “Birgi memleketinin sahibinin Aydinoglu Mehmed Bey oldugunu, üc yüzden fazla kalesi ve daima silahli yetmiş bin askeri bulundugunu”yazmaktadir.
Mehmed Bey, 1317-18´de Yukari İzmir´i (Kadifekale), 1328 yilinda ise Aşagi İzmir´i ele gecirdi. Mübarüziddin Mehmed Bey´in yakin zamanda bulunan Hicri 717 tarihli sikkesi, İzmir´in ele gecirilişinin bir kaniti olmasinin yani sira o dönemdeki İzmir teleffuzunu göstermesi bakimindan büyük önem taşimaktadir.
Hükümdar sifatiyla Birgi´de oturan Mehmed Bey, Ortacag İslam-Türk gelenegine uyarak ülkesinin idaresinni beş oglu arasinda paylaştirmiştir. Bu paylaşimda Ayasulug ve sultanhisar büyük oglu Hizir Bey´e, İzmir Umur Bey´e, Bodemya/Ödemiş İbrahim Bahadir Bey´e ve Tire de Süleyman Bey´in idaresine verilmiştir. Mehmed Bey, en kücük oglu İsa Bey´i de Birgi´de kendi yaninda alikoymuştur.(Anadolu Beylikleri El Kitabi, Sf. 175-176Heyet)
Aydinogullari, Türkiye Selcuklu Devleti´nin cökmesi ve dagilmasiyla başlayan dönemde, XIV. yüzyil başlarinda Güneybati Anadolu´da Aydin ve cevresinde kurulmuş ve döneminde hayli etkili olmuş bir Türk beyligidir. Beylik Germiyanogullari Beyligi ordusu subaşisi Aydinoglu Mehmed Bey tarafindan kurulmuştur.
Kuruluş ve Genişleme Devri : Mübarizeddin Mehmed bey (707-734/1307-1334)
XIV. asrin başinda Bizans İmparatorlugu´nun topraklarini ele gecirmeye calişan Türkmen beylerinden Karesi Bey Canakkale taraflarini, Saruhan Bey Alaşehir´in batisindan İzmir´e kadar olan sahayi, Menteşe Bey´in damadi Sasa Bey, bölgedeki fetihleri sirasinda, Germiyanogullari Beyligi´nin bati seferlerini yürüten Aydinoglu Mehmed Bey´den yardim istemişti. Fakat bir süre sonra bölgenin fethinde önemli rol oynayan Mehmed Bey ile Sasa Bey´in aralari acilinca, Sasa Bey bölgedeki düşman güclerle işbirligi yaparak Aydinoglu Mehmed Bey´e karşi cikti.
1307 yilinda iki Türkmen beyi arasinda yapilan savaşi Mehmed Bey kazandi. Sasa Bey bu savaş sirasinda öldürüldü. Sasa Bey´in elindeki Tire, Ayasulug/Selcuk ve Birgi´yi ele geciren Mehmed Bey, 1308 yilinda Birgi´yi kendisine merkez secerek beyligini ilan etti.
XIV. yüzyilin başlarindaki Türkiye hakkinda bilgi veren el-Ömeri, Mesaliku´l-Ebsar ismini taşiyan meşhur eserinde, “Birgi memleketinin sahibinin Aydinoglu Mehmed Bey oldugunu, üc yüzden fazla kalesi ve daima silahli yetmiş bin askeri bulundugunu”yazmaktadir.
Mehmed Bey, 1317-18´de Yukari İzmir´i (Kadifekale), 1328 yilinda ise Aşagi İzmir´i ele gecirdi. Mübarüziddin Mehmed Bey´in yakin zamanda bulunan Hicri 717 tarihli sikkesi, İzmir´in ele gecirilişinin bir kaniti olmasinin yani sira o dönemdeki İzmir teleffuzunu göstermesi bakimindan büyük önem taşimaktadir.
Hükümdar sifatiyla Birgi´de oturan Mehmed Bey, Ortacag İslam-Türk gelenegine uyarak ülkesinin idaresinni beş oglu arasinda paylaştirmiştir. Bu paylaşimda Ayasulug ve sultanhisar büyük oglu Hizir Bey´e, İzmir Umur Bey´e, Bodemya/Ödemiş İbrahim Bahadir Bey´e ve Tire de Süleyman Bey´in idaresine verilmiştir. Mehmed Bey, en kücük oglu İsa Bey´i de Birgi´de kendi yaninda alikoymuştur.(Anadolu Beylikleri El Kitabi, Sf. 175-176Heyet)
