Dünyanın 3. Büyük Gen Bankası Türkiye'de
Türkiye’nin dört bir yanından toplanan 107 bin çeşit tohum, 2010 yılında Ankara'da kurulan Tohum Gen Bankası’nda, -18 C° "uzun dönem odalarında" 100 yıl saklanabilecek şekilde muhafaza edilmektedir.
Yabancı tohum bağımlılığını azaltmak amacıyla yapılan ıslah çalışmalarıyla, doğal şartlara ve hastalıklara dayanıklı, verim ve kalitesi yüksek çeşitler geliştirilmektedir. Hububat ve bakliyat gibi birçok tohumda %100 yerli çeşitler geliştirilip, patentleri alınmıştır.
Yapılan çalışmalarla artık ~650.000 ton yerli tohum kullanılmaya başlanmıştır. Sadece buğdayda bile binin üzerinde çeşit tescil ettirilmiştir. Yapılan tüm bu çalışmalarla tohumda artık hiçbir ülkeye bağımlılığımız kalmamıştır.
Seralarda ise 2010’a kadar tohumların %90’ı yabancı, %10’ı yerli iken bugün bu oran %50 - %50'ye yaklaşmıştır. Yine olası kuraklık dönemi göz önünde bulundurularak bu şartlara dayanıklı 12 çeşit buğday ve arpa tohumu geliştirilmiştir.
Yalan:
5553 sayılı kanunla yerli tohumun yasaklandığı ve ithal tohum kullanmayana Devlet desteğinin verilmeyeceği
Doğru:
Sertifikalandırılmayan/kayıt altına alınmayan tohumların satışının yasaklanması ve sertifikasız tohumlara destek verilmemesi
Türkiye, stratejik tohum sektöründe (tohum, fide, fidan) kendi kendine yeten nadir ülkelerden biridir. Tahıl ihtiyacının %70’i, baklagillerin %97’si, çayır-mera ve yem bitkilerinin yüzde 92’si ve sebzelerin %60’ı milli tohumlarımızdan karşılanmaktadır.
Mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, pamuk ve patates gibi ürünlerde tohum yerlileştirme çalışmaları gün geçtikçe artan ülkemizde, 91 ülkeye tohum ihracı gerçekleştirilmekte. Bunun dışında İsrail'den tohum ithalatı 2019 yılında sadece 12 milyon Dolar mertebesinde kalmıştır.
Sertifikalı tohum üretimi:
2008 yılında 290.000 ton
2019 yılında 1.135.000 ton
Sertifikalı fidan üretimi:
2008 yılında 21.000.000
2019 yılında 102.800.000*
*üretilen fidanların %40’ı ihraç edilmekte
Sebze fidesi üretimi son 10 yılda 100 kat artarak, 2019 yılında 4 milyar adete yükseldi. Böylelikle örtü altı sebze üretimi fide ihtiyacının tamamı yurt içinden karşılanıyor.
Türkiye’de bunan 900 tohum sanayi firmasının 841’i yerli.
Atıl arazilerin üretime kazandırılması maksadıyla tespiti yapılan Erzincan, Bingöl, Erzurum, Kars, Kayseri, Muş ve Sivas'taki 14.000 dekar Hazine arazilerinin il müdürlüklerine tahsisi sağlanarak, çiftçiye ücretsiz arazi verilecek.
Malatya'da Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü'nce geliştirilen ve "Battalgazi Arpa Tarımı ile Büyüyor" projesiyle toprakla buluşturulan yerli ve milli "Burak'' ve ''Tosun Bey" isimli arpa cinsleri, 2,5 kat daha fazla verim gösterdi.
Ülkemizin saman üretimi yıllık 25 milyon ton olup, hayvancılıkta 15 milyon ton tüketilmektedir. Daha önceki yıllar birer kez 5.000 ton ve 9.000 ithal edilmişken, 2019 yılında sadece 150 kg ithal edilip, 7.000 ihraç edilmiştir.
Türkiye’nin dört bir yanından toplanan 107 bin çeşit tohum, 2010 yılında Ankara'da kurulan Tohum Gen Bankası’nda, -18 C° "uzun dönem odalarında" 100 yıl saklanabilecek şekilde muhafaza edilmektedir.
Yabancı tohum bağımlılığını azaltmak amacıyla yapılan ıslah çalışmalarıyla, doğal şartlara ve hastalıklara dayanıklı, verim ve kalitesi yüksek çeşitler geliştirilmektedir. Hububat ve bakliyat gibi birçok tohumda %100 yerli çeşitler geliştirilip, patentleri alınmıştır.
Yapılan çalışmalarla artık ~650.000 ton yerli tohum kullanılmaya başlanmıştır. Sadece buğdayda bile binin üzerinde çeşit tescil ettirilmiştir. Yapılan tüm bu çalışmalarla tohumda artık hiçbir ülkeye bağımlılığımız kalmamıştır.
Seralarda ise 2010’a kadar tohumların %90’ı yabancı, %10’ı yerli iken bugün bu oran %50 - %50'ye yaklaşmıştır. Yine olası kuraklık dönemi göz önünde bulundurularak bu şartlara dayanıklı 12 çeşit buğday ve arpa tohumu geliştirilmiştir.
Yalan:
5553 sayılı kanunla yerli tohumun yasaklandığı ve ithal tohum kullanmayana Devlet desteğinin verilmeyeceği
Doğru:
Sertifikalandırılmayan/kayıt altına alınmayan tohumların satışının yasaklanması ve sertifikasız tohumlara destek verilmemesi
Türkiye, stratejik tohum sektöründe (tohum, fide, fidan) kendi kendine yeten nadir ülkelerden biridir. Tahıl ihtiyacının %70’i, baklagillerin %97’si, çayır-mera ve yem bitkilerinin yüzde 92’si ve sebzelerin %60’ı milli tohumlarımızdan karşılanmaktadır.
Mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, pamuk ve patates gibi ürünlerde tohum yerlileştirme çalışmaları gün geçtikçe artan ülkemizde, 91 ülkeye tohum ihracı gerçekleştirilmekte. Bunun dışında İsrail'den tohum ithalatı 2019 yılında sadece 12 milyon Dolar mertebesinde kalmıştır.
Sertifikalı tohum üretimi:
2008 yılında 290.000 ton
2019 yılında 1.135.000 ton
Sertifikalı fidan üretimi:
2008 yılında 21.000.000
2019 yılında 102.800.000*
*üretilen fidanların %40’ı ihraç edilmekte
Sebze fidesi üretimi son 10 yılda 100 kat artarak, 2019 yılında 4 milyar adete yükseldi. Böylelikle örtü altı sebze üretimi fide ihtiyacının tamamı yurt içinden karşılanıyor.
Türkiye’de bunan 900 tohum sanayi firmasının 841’i yerli.
Atıl arazilerin üretime kazandırılması maksadıyla tespiti yapılan Erzincan, Bingöl, Erzurum, Kars, Kayseri, Muş ve Sivas'taki 14.000 dekar Hazine arazilerinin il müdürlüklerine tahsisi sağlanarak, çiftçiye ücretsiz arazi verilecek.
Malatya'da Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü'nce geliştirilen ve "Battalgazi Arpa Tarımı ile Büyüyor" projesiyle toprakla buluşturulan yerli ve milli "Burak'' ve ''Tosun Bey" isimli arpa cinsleri, 2,5 kat daha fazla verim gösterdi.
Ülkemizin saman üretimi yıllık 25 milyon ton olup, hayvancılıkta 15 milyon ton tüketilmektedir. Daha önceki yıllar birer kez 5.000 ton ve 9.000 ithal edilmişken, 2019 yılında sadece 150 kg ithal edilip, 7.000 ihraç edilmiştir.
