Edebiyat Edebiyat Akımları

Elçibey

Sp Kullanıcı
20 Eki 2020
2,200
8,028
HÜMANİZM: Latince insan kelimesinden türemiş olan hümanizm. 1850’lerde bugünkü anlamını kazanmıştır. Hümanizm insanı dil, din, ırk, millet vs. ayrımı olmadan sevmektir. Sanatın konusu insanın güzelliği, aklı, yaratıcılığı, sanat ve zanaatıdır. Hümanizm 14. Yüz yılda İtalya’da ortaya çıkmıştır. Hümanizmin başlıca temsilcileri arasında Dante Alighieri, Francesco Petrarca, Giovanni Boccacio, François Rabelais, Perre de Ronsard, Michel de Montaigne ve William Shakespeare gibi isimler yer alır.

KLASİSİZM: 16. Yüzyılda ortaya çıkmıştır. Hümanizm görüşünün yaygın olduğu bir dönemde oluşmaya başlamıştır. Klasisizmin fikir temelinde Aristo ve Eflatun yer alır. Klasisizmin fikir merkezleri büyük şehirlerde yaşayan aristokratların sarayları ve burjuva salonlarıdır.

NEO-KLASİSİZM: Eski Yunan ve Latin eserlerini örnek almak suretiyle Avrupa’da klasik zevk ve üslubu yeniden canlandırma amacını güden bir akımdır. Resim, müzik, mimari ve edebiyatta farklı yansımaları olmuştur. Fransa’da ortaya çıkan bu akım kısa zaman sonra yerini Romantizm akımına bırakmıştır. Yahya Kemal Beyatlı bu akımdan etkilenerek Eski Türk Edebi zevkini yeniden ortaya çıkarabilmek için Yakup Kadri Karaosmanoğlu ile Nev-Yunanilik akımını geliştirmişlerdir ancak bu akım 1. Dünya Savaşı sebebi ile erkenden sona ermiştir.

ROMANTİZM: 18. Yüzyılda Klasisizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. Türk Edebiyatında ki temsilcileri Şemsettin Sami, Namık Kemal ve Ahmet Mithat Efendi’dir.
REALİZM: Bir estetik kavram olarak 19. Yüzyılda Fransa’da ortaya çıktı. Klasisim ve Romantizm’e tepki olarak doğdu. Realizmin amacı günlük hayatın ön yargısız ve bilimsel şekilde incelemektir. Realizmin temsilcileri arasında Lev Tolstoy, Dostoyevski, Charles Dickens, Recaizade Mahmut, Yakup Kadri, Refik Halit, Halide Edip,Reşat Nuri, Ahmet Haşim, Orhan Kemal, Yaşar Kemal ve daha bir çok ünlü yazar bulunur.

NATURALİZM: Gözlem ve deneye dayanan bir edebiyat akımıdır. Naturalizm’in kelime anlamı gerçeği olabildiğince aslına uygun bir şekilde tasfir etmektir. Hippolyte Taine’in “Aynı sebepler aynı şartlar altında aynı sonucu verirler” şeklinde özetlenen determinist görüşü temel alır. Romancı Olaylar karşısında duygusuz kalır tamamen tarafsız bir şekilde gördüklerini yazar.
Not: (tamamen benim fikrim) Naturalistlerin eserlerini Gözlemci Bakış açısı ile kaleme almaları gayet mümkün Naturalistler çevre ve insan tasfirlerine oldukça fazla yer verirler. Eserlerinde toplumun dilini kullanırlar.

PARNASİZM: Realist ve Naturalist esaslara dayanan şiir akımıdır. Romantizme tepki olarak doğmuştur. Fransa’da Parnas dergisi etrafında toplana şairlerin oluşturduğu şiir akımıdır. Parnasizm “sanat, sanat içindir” anlayışının en üst olduğu sanat akımlarındandır. Parnasizme göre “fayda=çirkin”. Tasvir şiire girmiştir. Şekilsen düzen önemlidir hatta rastgele harfler yazarak kar yağışı gibi bir olayı şiirde yansıtmaya çalışmışlardır. Renkler ve isimleri çok önemsenmiştir. Ağır bir dilleri vardır.Şiirle resim yaparlar. Anlam kapalıdır. Temsilcileri: Gauter,Coppe, Malare, Cenap Şahabetin

Sembolizm: Fransa’da ortaya çıkan bir sanat akımıdır. Şair semboller ile üstü kapalı şiirler yazar. Anlık geçici duyguları, anlaşılması güç sezgileri, var oluşun gizemini şiire konu edinirler. Sembolist eserlerin ortak yanı karamsarlıktır. C. Baudelarie “ Elem Çiçekleri” adlı eserindeki müzik ve şiir uyumu gereğince Sembolizmin kurucusu kabul edilir. En önemli temsilcisi Mallarme’dir.
 

Son mesajlar